Định hướng xây dựng Quỹ hỗ trợ phát triển HTX từ TW đến địa phương

Theo báo cáo của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, tính đến tháng 4/2018, trên cả nước đã có 48 Quỹ Hợp tác xã được thành lập gồm 01 Quỹ Hợp tác xã Trung ương và 47 Quỹ Hợp tác xã địa phương.

Đa phần các Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã hoạt động theo mô hình Quỹ tài chính nhà nước, riêng Quỹ thành phố Hồ Chí Minh hoạt động theo mô hình doanh nghiệp hợp tác xã, vốn hoạt động huy động từ các hội viên HTX.

  Sự ra đời của các Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã đã góp phần thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu ngành nghề trong khu vực kinh tế tập thể; khuyến khích các hợp tác xã mạnh dạn đầu tư đổi mới công nghệ, kỹ thuật, nâng cao chất lượng sản phẩm; giải quyết việc làm, tăng thu nhập cho thành viên và người lao động góp phần đẩy mạnh sự liên kết giữa hợp tác xã với các doanh nghiệp và nông dân trong sản xuất, chế biến và tiêu thụ, hình thành chuỗi giá trị sản phẩm bền vững; xây dựng và nhân rộng các mô hình mới, mô hình điển hình tiên tiến, tạo sự lan tỏa trong khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã ở địa phương theo đúng chủ trương của Đảng và Nhà nước. Theo đó, tổng doanh số cho vay của các Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã từ khi thành lập đến nay đạt hơn 8.000 tỷ đồng, cho hơn 3.700 lượt hợp tác xã vay vốn và 550.000 lượt tổ hợp tác, thành viên vay vốn.

  Tuy nhiên trong quá trình hoạt động đã phát sinh một số vấn đề vướng mắc cần được tiếp tục nghiên cứu, tháo gỡ, bổ sung: (i) chưa có hành lang pháp lý thống nhất cho việc thành lập, tổ chức và hoạt động của các Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã địa phương do đó nhiều địa phương lúng túng trong việc thành lập và tổ chức vận hành quỹ; (ii) Cơ cấu tổ chức quản lý của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã hiện nay chủ yếu là cán bộ Liên minh Hợp tác xã Việt Nam kiêm nhiệm, việc điều hành hoạt động chưa thực sự hiệu quả; (iii) Năng lực tài chính của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã còn hạn chế, nguồn vốn hoạt động thấp, chủ yếu phụ thuộc vào ngân sách nhà nước bố trí; (iv) Nhân sự triển khai hoạt động nghiệp vụ của Quỹ chủ yếu là cán bộ Liên minh HTX Việt Nam kiêm nhiệm nên đa số chưa đáp ứng yêu cầu công việc, chưa có chế độ tiền lương phù hợp để thu hút cán bộ có năng lực; (v) Các Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã hoạt động rời rạc, chưa tận dụng được lợi thế mạng lưới rộng khắp cả nước của hệ thống Quỹ HTX.

  Về định hướng xây dựng mô hình và tổ chức hoạt động của Quỹ Hỗ trợ phát triển Hợp tác xã thời gian tới

  Triển khai thực hiện Luật Hợp tác xã 2012; căn cứ ý kiến chỉ đạo của Lãnh đạo Chính phủ, hiện nay Bộ Tài chính đang phối hợp với các Bộ, ngành liên quan, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, các địa phương nghiên cứu xây dựng khuôn khổ pháp lý chung (Nghị định của Chính phủ) cho hoạt động của các Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã từ Trung ương đến địa phương, đảm bảo thống nhất, đồng bộ, nâng cao hiệu quả hoạt động của các Quỹ, trong đó Dự thảo Nghị định quy định một số nội dung lớn như: địa vị pháp lý và mô hình hoạt động; nguyên tắc thành lập, hoạt động; tổ chức bộ máy; các hoạt động hỗ trợ; phân loại nợ, trích lập dự phòng và xử lý rủi ro; tài chính, kế toán, kiểm toán; giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động, giải thể phá sản Quỹ. Một số nội dung chính của Dự thảo Nghị định nêu trên chúng ta cùng nhau trao đổi tại Hội thảo này như sau:

  Thứ nhất, về địa vị pháp lý và mô hình hoạt động của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã  

Thứ hai về nguyên tắc thành lập và hoạt động của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Thứ ba, về cơ cấu tổ chức, bộ máy quản lý và điều hành của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Thứ tư, về các hoạt động hỗ trợ của Quỹ Hỗ trợ phát triển hợp tác xã

Thứ năm, về nội dung phân loại nợ, trích lập dự phòng và xử lý rủi ro

Thứ sáu, về chế độ tài chính, kế toán, kiểm toán, thông tin, báo cáo và đánh giá hiệu quả hoạt động của Quỹ

Thứ bảy, về quản lý giám sát, đánh giá hiệu quả hoạt động và cơ cấu lại, giải thể Quỹ Hợp tác xã

Chi tiết bài viết xem file đính kèm

 Nguyễn Việt Hưng
Trưởng Phòng Định chế, Vụ Tài chính ngân hàng
và các tổ chức tài chính, Bộ Tài chính