10 sự kiện nổi bật năm 2024 của Liên minh Hợp tác xã Việt Nam

Tính đến tháng hết 2024, cả nước có hơn 32.000 HTX, tăng thêm hơn 2.000 HTX so với cùng kỳ năm 2023. Thống kê cho thấy lĩnh vực nông nghiệp tiếp tục dẫn đầu với 76% số HTX, trong khi đó lĩnh vực phi nông nghiệp cũng đang phát triển mạnh mẽ với 24%. Điều này cho thấy sự chuyển mình mạnh mẽ của mô hình HTX, từ đó không chỉ giúp các thành viên nâng cao thu nhập mà còn tạo ra động lực quan trọng trong phát triển kinh tế địa phương.

Nhiều HTX đã chủ động đổi mới, đào sâu vào các lĩnh vực sản phẩm có lợi thế cạnh tranh, đưa ra các sản phẩm chất lượng, bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm. Các mô hình HTX sản xuất nông sản sạch, hữu cơ ngày càng được nhiều người tiêu dùng ưa chuộng, chứng minh cho sức sống mãnh liệt của kinh tế tập thể trong thị trường hiện đại.
HTX hiện nay hoạt động đa dạng về ngành nghề và lĩnh vực. Không chỉ đơn thuần là tổ chức sản xuất nông nghiệp, nhiều HTX đã mở rộng sang các lĩnh vực như dịch vụ, xây dựng, và thương mại. Các HTX này đã trở thành điểm tựa cho nhiều nông dân, tạo điều kiện thuận lợi trong việc kết nối đầu ra cho sản phẩm, trong khi đó vẫn giữ vững bản sắc văn hóa địa phương. Sự đổi mới trong tổ chức và hoạt động của HTX được thể hiện qua nhiều mô hình HTX tiên tiến, không chỉ tạo công ăn việc làm mà còn góp phần phát triển kinh tế địa phương, hỗ trợ thành viên về kỹ thuật sản xuất và tiếp cận thị trường.
Ban Tuyên truyền, Liên minh Hợp tác xã Việt Nam xin giới thiệu 10 sự kiện nổi bật của hoạt động hệ thống Liên minh Hợp tác xã Việt Nam trong năm 2024, những sự kiện nổi bật này đóng góp một phần vào thành công của kế hoạch phát triển kinh tế tập thể và HTX một cách nhanh chóng, hiệu quả và bền vững, đa dạng hóa hình thức và loại hình hợp tác trong các ngành nghề, lĩnh vực.
1. Hội thảo “Nâng cao nhận thức về Luật HTX năm 2023, động lực phát triển KTTT, HTX” được tổ chức tại TP Ninh Bình, tỉnh Ninh Bình. Sau hơn 2 năm triển khai Nghị quyết số 20 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới đã khẳng định quan điểm nhất quán của Đảng và Nhà nước về vai trò của kinh tế tập thể là thành phần kinh tế quan trọng phải được củng cố và phát triển cùng kinh tế nhà nước trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc dân. Để cụ thể hóa Nghị quyết của Đảng tại kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa 15 đã thông qua Luật Hợp tác xã năm 2023, tạo hành lang pháp lý cho các tổ chức kinh tế tập thể phát triển, nhất là cụ thể 8 nhóm giải pháp về các chính sách hỗ trợ đã được nêu trong Nghị quyết số 20.

2. Diễn đàn HTX Quốc gia lần thứ nhất năm 2024 với chủ đề “Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm” được tổ chức tại TP Hà Nội với sự tham dự của hơn 300 đại biểu, đến từ các ban, bộ, ngành trung ương. Trong phát triển KTTT, HTX, việc liên kết theo chuỗi giá trị mang lại nhiều lợi ích cho khu vực KTTT, HTX. Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chính sách khuyến khích phát triển HTX liên kết gắn với chuỗi sản xuất từ năm 2013, hỗ trợ phát triển kinh tế HTX, ban hành chính sách khuyến khích phát triển hợp tác, liên kết tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp; chính sách tín dụng; bảo hiểm nông nghiệp; chính sách hỗ trợ liên kết theo chuỗi giá trị… Các bộ, ngành, địa phương triển khai nhiều giải pháp thúc đẩy liên kết theo chuỗi giá trị. Tại một số địa phương đã xuất hiện mô hình HTX kiểu mới, đem về thu nhập cho các thành viên, đóng vai trò quan trọng trong chuỗi giá trị hàng hóa quy mô lớn để xuất khẩu. Việc phát triển chuỗi sản xuất liên kết sẽ giúp ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ, quy mô lớn khắc phục tình trạng nhỏ lẻ, manh mún, đem về hiệu quả trong sản xuất.'

3. Ký kết Chương trình phối hợp công tác giữa Liên minh HTX Việt Nam với Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam tại Diễn đàn HTX Quốc gia lần thứ nhất năm 2024. Diễn đàn Hợp tác xã Quốc gia năm 2024 với chủ đề “Phát triển bền vững chuỗi giá trị sản phẩm” diễn ra ngày 11/4/2024 tại Trung tâm Hội nghị quốc tế (Hà Nội). Trong khuôn khổ diễn đàn, Hội LHPN Việt Nam, Hội Nông dân Việt Nam ký thỏa thuận hợp tác cùng Liên minh HTX Việt Nam. Mục đích của Chương trình phối hợp nhằm hướng tới khu vực kinh tế tập thể, HTX thay đổi cơ bản, mạnh mẽ phương thức sản xuất kinh doanh, đáp ứng đòi hỏi của tình hình phát triển mới; tạo động lực để khu vực kinh tế tập thể bắt kịp, tiến cùng và vươn lên so với các thành phần kinh tế khác.

4. Tôn vinh, trao cúp sao vàng lần thứ nhất “CoopStar Awards” cho 100 HTX tiêu biểu năm 2024. Mục đích của Tháng hành động vì Hợp tác xã năm 2024 nhằm nâng cao nhận thức, giáo dục truyền thống, khơi dậy lòng tự hào, tiếp tục phát huy, nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, đổi mới, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động trong hệ thống Liên minh Hợp tác xã Việt Nam và cán bộ quản lý, thành viên và người lao động trong các tổ hợp tác (THT), hợp tác xã (HTX), liên hiệp HTX (LHHTX), thành viên liên kết; tăng cường đối thoại, giới thiệu, quảng bá, kết nối giữa các tổ chức kinh tế tập thể và thành viên với các thành phần kinh tế khác; ghi nhận và tôn vinh các tập thể, cá nhân có nhiều thành tích, đóng góp cho sự phát triển của khu vực kinh tế tập thể, HTX và hệ thống Liên minh HTX Việt Nam.

5. Hội thảo Quốc gia “Giải pháp tháo gỡ vướng mắc trong tiếp cận vốn tín dụng đối với khu vực KTTT, HTX”, được tổ chức dưới hình thức trực tiếp và trực tuyến với 63 tỉnh, thành phố do Liên minh HTX Việt Nam và Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì với hơn 1.000 đại biểu tham dự ở 64 điểm cầu trên cả nước. Không ít HTX gặp khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn vay từ các tổ chức tín dụng do chưa hoàn thiện những yêu cầu về thủ tục hồ sơ, thiếu tài sản đảm bảo... Tại Hội thảo, đại diện Ngân hàng Nhà nước cho biết, thời gian tới sẽ rà soát chính sách, cụ thể là trong Nghị định 55/2015/NĐ-CP để làm rõ nét hơn chính sách tín dụng, tiền tệ cho khu vực KTTT, HTX. Hiện, các chính sách về tín dụng đang tập trung vào các HTX nông nghiệp, thiếu chính sách cho HTX phi nông nghiệp. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ xem xét để có những chính sách cho vay đối với HTX hợp lý, đảm bảo công bằng trong xã hội. Đi liền với đó, các ngân hàng chi nhánh tỉnh, thành phố cần nhìn nhận đầy đủ thực trạng HTX, những HTX hoạt động hiệu quả để tập trung tín dụng cho vay một cách phù hợp. Các ngân hàng cũng cần cải tiến thủ tục, coi HTX là đối tượng quan trọng để xây dựng thủ tục, lãi suất, thời gian cho vay một cách phù hợp.

6. Tổ chức thành công “Hội chợ xúc tiến thương mại cho khu vực KTTT, hợp tác năm 2024 (khu vực phía Bắc)” tại TP Hà Nội với 120 HTX đến từ 44 tỉnh, thành phố trong cả nước và 30 doanh nghiệp tham gia hội chợ. Hội chợ là dịp để các HTX, Liên hiệp HTX, THT các tỉnh, thành phố trưng bày, quảng bá, giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm của từng vùng, miền, các đối tác, tổ chức, doanh nghiệp gặp gỡ, giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, tìm kiếm cơ hội hợp tác đầu tư, liên doanh, liên kết, ứng dụng khoa học, kỹ thuật vào quá trình sản xuất, kinh doanh theo chuỗi giá trị nhắm nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng yêu cầu trong nước và xuất khẩu, góp phần từng bước khắc phục, tháo gỡ những điểm “nghẽn” đối với hoạt động tiêu thụ sản phẩn, tiến đến xây dựng hình ảnh, uy tín, thương hiệu Liên minh Hợp tác xã Việt Nam phát triển bền vững.

7. Phát động phong trào khởi nghiệp HTX và khởi động Dự án “Thanh niên trong các HTX là chủ thể của chuyển đổi số tại cộng đồng địa phương” được tổ chức tại TP Hải Phòng với 100 đại biểu tham gia. Nhằm nâng cao vai trò của các tổ chức xã hội trong việc tăng cường các kỹ năng số và nâng cao nhận thức của thanh niên nhằm đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số toàn diện, Liên minh HTX Việt Nam (VCA), Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam và Halieus (Tổ chức Hợp tác quốc tế Italia trực thuộc Liên đoàn HTX quốc gia Legacoop) đã tổ chức cuộc họp khởi động Dự án "Thanh niên trong các HTX là chủ thể của chuyển đổi số tại cộng đồng địa phương – YOUCOOL”. Đối tượng tham gia dự án là các thanh niên trong HTX với độ tuổi từ 16-40 tại 25 tỉnh với trọng tâm là các HTX cà phê sản xuất theo chuỗi giá trị ở khu vực nông thôn và khu vực dân tộc thiểu số. Dự án tập trung vào 5 hoạt động đó là: khảo sát để tìm ra nhưng thiếu hụt về kỹ năng của các HTX tại Việt Nam; thử nghiệm các khóa đào tạo chuyển đổi số cho các HTX…; thực hiện chiến lược chuyển đổi số cho các HTX; học tập chia sẻ kinh nghiệm thực tiễn; thực hiện 3 chiến lược về chuyển đổi số trong HTX, giáo dục thường xuyên và thực hiện bình đẳng giới. Mục tiêu chính của dự án là hướng đến 600 thanh niên trong HTX được đào tạo về số hóa, 400 thanh niên trực tiếp tham gia xây dựng kế hoạch chuyển đổi số. Bên cạnh đó, có thể tiếp cận 450 thành viên HTX cà phê tham gia quá trình chuyển đổi số theo chuỗi giá trị thí điểm…

8. Hội nghị kết nối giao thương các HTX với Saigon Co.op và chuyển đổi số cho các HTX tại TP Hà Nội. Theo đó, Saigon Co.op sẽ tạo điều kiện thuận lợi để các sản phẩm nói trên được kết nối vào tiêu thụ trong hệ thống phân phối của Saigon Co.op và các bên phối hợp với nhau để triển khai thực hiện chuỗi thực phẩm an toàn cho người tiêu dùng. Hoạt động nhằm hỗ trợ các HTX trên cả nước có cơ hội liên kết, quảng bá giới thiệu sản phẩm hàng hóa và thúc đẩy ứng dụng chuyển đổi số trong hoạt động sản xuất kinh doanh.

9. Tổ chức thành công Tháng hành động vì Hợp tác xã năm 2024 với chủ đề “Vì sự phát triển bền vững của HTX” với chuỗi các sự kiện diễn ra cao điểm trong tháng 4/2024 nhằm nâng cao nhận thức, giáo dục truyền thống, khơi dậy lòng tự hào, tiếp tục phát huy, nêu cao tinh thần trách nhiệm, chủ động, đổi mới, sáng tạo của đội ngũ cán bộ, viên chức, người lao động trong hệ thống Liên minh HTX Việt Nam và cán bộ quản lý, thành viên và người lao động trong các tổ hợp tác (THT), HTX, liện hiệp HTX (LHHTX), thành viên liên kết.

10. Ngày 11/12, Liên minh tổ chức Lễ tôn vinh sản phẩm tiêu biểu của HTX, trao giải thưởng Mai An Tiêm lần thứ nhất năm 2024 (Coop Gold Product Awards 2024), tại TP.Hà Nội. Buổi lễ được truyền hình trực tiếp trên kênh truyền hình VTC6. Đây là giải thưởng nhằm ghi nhận, tôn vinh các sản phẩm của HTX, liên hiệp HTX có uy tín, chất lượng, sức cạnh tranh, thị trường tiêu thụ rộng lớn, được người tiêu dùng tin cậy, đóng góp tích cực vào sự phát triển của khu vực kinh tế tập thể, HTX; góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và tính cạnh tranh của sản phẩm đáp ứng yêu cầu của thị trường trong và ngoài nước, phát huy tốt bản sắc dân tộc, giá trị truyền thống, tính lan tỏa trong cộng đồng… Giải thưởng Mai An Tiêm lần thứ nhất được trao cho 100 sản phẩm tiêu biểu của HTX trên cả nước, trong đó có 75 sản phẩm thuộc lĩnh vực thực phẩm và đồ uống, 10 sản phẩm từ dược liệu và các chế phẩm dược liệu, 13 sản phẩm thủ công mỹ nghệ và tiểu thủ công nghiệp, cùng 2 sản phẩm thuộc lĩnh vực du lịch.