Chuyển đổi số – Động lực mới cho phát triển kinh tế tập thể trong thời kỳ hội nhập số

Hội nghị có sự tham dự của ông Đinh Hồng Thái – Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam, ông Phan Thế Tuấn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh, cùng đại diện các Sở, ngành, Liên minh HTX các tỉnh, các doanh nghiệp công nghệ và các đại biểu đến từ các HTX, THT khu vực miền núi, trung du Bắc Bộ.

Phát biểu khai mạc, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Đinh Hồng Thái nhấn mạnh: “Chuyển đổi số là động lực quan trọng để khu vực kinh tế tập thể phát triển bền vững, nâng cao năng lực cạnh tranh và đóng góp tích cực cho mục tiêu chuyển đổi số quốc gia”. Theo ông, kinh tế hợp tác đang đứng trước thời cơ lớn khi chủ trương của Đảng và Nhà nước coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là ba đột phá chiến lược trong giai đoạn mới. Đại diện lãnh đạo tỉnh, ông Phan Thế Tuấn – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh khẳng định tỉnh luôn coi chuyển đổi số là trụ cột trong chiến lược phát triển, đặc biệt trong lĩnh vực nông nghiệp và kinh tế tập thể.

Tại hội nghị, các đại biểu đã chỉ ra rõ về tư duy phát triển mới trong chuyển đổi số – coi đây không đơn thuần là xu hướng công nghệ, mà là phương thức phát triển tất yếu để nâng cao năng suất, mở rộng thị trường, hiện đại hóa quản trị và dịch vụ của hợp tác xã. Chuyển đổi số, trước hết là chuyển đổi trong nhận thức và phương thức điều hành. Đó là quá trình chuyển từ quản lý thủ công sang điều hành dựa trên dữ liệu, từ hoạt động riêng lẻ sang liên kết cộng đồng, từ sản xuất truyền thống sang hệ sinh thái số gắn với chuỗi giá trị.

Không dừng ở trang thiết bị hay phần mềm, chuyển đổi số được nhìn nhận là hành trình của trí tuệ và đổi mới tư duy, nơi mỗi hợp tác xã trở thành chủ thể sáng tạo, chủ động khai thác tri thức, dữ liệu và công nghệ để tạo dựng giá trị mới, khẳng định vai trò nòng cốt của kinh tế tập thể trong nền kinh tế số quốc gia.

Bắc Ninh được xem là điểm sáng trong việc đưa chuyển đổi số vào thực tiễn. Thông qua việc triển khai Tiểu dự án 2 – Dự án 10 thuộc Chương trình phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi, Liên minh HTX tỉnh đã xây dựng và vận hành Chợ sản phẩm trực tuyến vùng DTTS & MN, tổ chức nhiều lớp tập huấn cho cán bộ và người dân, giúp người dân từng bước làm quen với công nghệ, thương mại điện tử và cách tiếp cận thị trường mới

Từ những bước khởi đầu ấy, chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc “đưa sản phẩm lên mạng”, mà đang dần hình thành tư duy quản trị số trong hợp tác xã – tư duy minh bạch, kết nối và lan tỏa giá trị cộng đồng.

Đây chính là minh chứng sinh động cho chủ trương “lấy người dân làm trung tâm, lấy hợp tác xã làm hạt nhân” trong tiến trình chuyển đổi số nông thôn.

Một điểm nhấn quan trọng tại hội nghị là việc các chuyên gia và lãnh đạo địa phương cùng thống nhất hướng đi: xây dựng nông thôn mới thông minh gắn với thực thi Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Theo đại diện Sở Khoa học & Công nghệ Bắc Ninh, phát triển nông thôn thông minh không chỉ là số hóa sản xuất, mà là kiến tạo một hệ sinh thái dữ liệu nông nghiệp, kết nối vùng trồng, truy xuất nguồn gốc, và quản lý sản xuất dựa trên dữ liệu lớn (Big Data)

Các giải pháp được đề cập như GIS hóa vùng trồng, phát triển nền tảng thương mại điện tử đa kênh, xây dựng “HTX kiểu mới 4.0” hay đào tạo cộng đồng số tại cơ sở, đều hướng đến mục tiêu chung: đưa nông dân, HTX và hộ kinh doanh trở thành chủ thể tích cực của nền kinh tế số.

Theo TS. Lê Tuấn An – Viện trưởng Viện Khoa học Công nghệ & Môi trường, năng lực số của hợp tác xã và hộ kinh doanh vùng nông thôn, miền núi vẫn còn hạn chế; tuy nhiên, đây cũng là khu vực có tiềm năng lớn nhất để chuyển đổi số mang lại giá trị thực tiễn.

Giải pháp không chỉ là hỗ trợ kỹ thuật, mà là đầu tư cho con người – đào tạo nhân lực số, phát triển kỹ năng công nghệ, kết nối cộng đồng và lan tỏa văn hóa số. Khi từng hợp tác xã biết cách sử dụng dữ liệu, truy xuất nguồn gốc, livestream bán hàng, và ứng dụng các nền tảng quản lý trực tuyến, thì chuyển đổi số không còn là khẩu hiệu mà là sức mạnh thật sự.

Hội nghị cũng đã diễn ra lễ ký kết hợp tác giữa Viện Khoa học Công nghệ & Môi trường và Hội đồng Chứng nhận Halal Việt Nam, mở ra cơ hội giúp sản phẩm của hợp tác xã Việt Nam tiếp cận thị trường Halal toàn cầu – một thị trường rộng lớn, giàu tiềm năng và đòi hỏi tiêu chuẩn cao.

Cùng với đó, các nội dung như sơ kết vận hành Chợ sản phẩm trực tuyến VCAmart.vn, giải pháp tem chống hàng giả, nền tảng bán hàng đa kênh cho HTX đã minh chứng cho việc công nghệ đang từng bước thấm sâu vào chuỗi giá trị sản xuất – thương mại của kinh tế tập thể, giúp các HTX Việt Nam chủ động hơn trên thị trường trong và ngoài nước

Phát biểu bế mạc, Phó Chủ tịch Liên minh HTX Việt Nam Đinh Hồng Thái nhấn mạnh: “Chuyển đổi số không chỉ là thay đổi phương tiện, mà là thay đổi cách nghĩ, cách làm, để kinh tế tập thể Việt Nam trở thành lực lượng tiên phong trong nền kinh tế tri thức.” Hội nghị Bắc Ninh 2025 không chỉ là nơi tổng kết kết quả, mà là một lời cam kết mạnh mẽ của hệ thống Liên minh HTX Việt Nam trong hành trình kiến tạo một nền kinh tế hợp tác hiện đại, xanh, số và nhân văn, góp phần thực hiện thắng lợi Nghị quyết 57-NQ/TW và chiến lược chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030.