Phú Thọ: Thúc đẩy chuyển đổi số trong các hợp tác xã

Chuyển đổi số được đánh giá là đòn bẩy quan trọng, tạo ra những cơ hội giúp khu vực kinh tế tập thể, hợp tác xã (HTX) phát triển. Thực tế cho thấy, việc ứng dụng công nghệ 4.0, khoa học kỹ thuật tiên tiến trong quản lý vận hành và tiêu thụ sản phẩm đã và đang mang lại nhiều lợi ích cho các HTX trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, công cuộc chuyển đổi số tại các HTX hiện nay vẫn còn không ít khó khăn.

Chụp ảnh quảng bá sản phẩm tại HTX sản xuất, chế biến chè Đá Hen

Toàn tỉnh có 662 HTX hoạt động trên các lĩnh vực nông nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, quỹ tín dụng nhân dân, thương mại dịch vụ và một số loại hình khác… Trong hơn 400 HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, chỉ có khoảng 15% có các hoạt động chuyển đổi số. Các HTX bước đầu ứng dụng khoa học, công nghệ trong canh tác, nuôi trồng, bảo quản; áp dụng công nghệ sinh học, ứng dụng công nghệ thông tin, phần mềm trong quản lý sản xuất kinh doanh. Các HTX có sản phẩm, hàng hóa thực hiện bán các sản phẩm trên nền tảng thương mại điện tử, sử dụng website để giới thiệu, quảng bá, bán hàng, thực hiện phương thức tiếp thị trên các nền tảng số, quảng cáo trên Facebook, Google, tiêu biểu như HTX Mì gạo Hùng Lô, HTX thịt chua Thanh Sơn, HTX sản xuất và chế biến chè Đá Hen, HTX chè an toàn Long Cốc…

Đối với các HTX phi nông nghiệp, có khoảng 70% việc ứng dụng chuyển đổi số trong tổ chức hoạt động, phát triển sản xuất kinh doanh. Các HTX vận tải áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý hành trình, hoạt động của phương tiện; sử dụng phần mềm để quản lý hành khách, hàng hóa. 60% HTX thương mại - dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp, xây dựng áp dụng công nghệ thông tin trong quản lý, 100% các Quỹ tín dụng nhân dân ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động, điều hành.

Ông Nguyễn Văn Thanh - Giám đốc HTX sàn xuất, chế biến chè Đá Hen cho biết: HTX của tôi được quan tâm, hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu; tạo lập các mã quét, mã QR để truy xuất thông tin, nguồn gốc sản phẩm bằng các ứng dụng, phần mềm. Chúng tôi cũng đẩy mạnh việc thanh toán qua các nền tảng trực tuyến, ví điện tử, ngân hàng số (Internet banking), Mobile money… để thuận tiện hơn cho khách hàng. Nhờ việc ứng dụng số đã giúp việc lưu trữ hồ sơ thuận tiện, an toàn, giảm bớt giấy tờ, thời gian, nhân lực. Ngoài ra, áp dụng chuyển đổi số còn tạo tính minh bạch bởi khách hàng có thể biết được quy trình từ sản xuất đến chế biến…

Có thể thấy, việc chuyển đổi số hoạt động sản xuất, kinh doanh bước đầu đã làm thay đổi tổ chức và quản trị hoạt động của HTX so với phương thức quản lý truyền thống; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của HTX. Đồng chí Vũ Thị Minh Tâm - Phó Chủ tịch Liên minh HTX tỉnh cho biết: Bên cạnh những thuận lợi và kết quả đạt được trong quá trình chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể, thực tế vẫn còn tồn tại một số khó khăn như: Hiện nay khu vực HTX, nhất là các HTX nông nghiệp việc thực hiện chuyển đổi số bước đầu mới chỉ được ứng dụng ở một số HTX hoạt động hiệu quả tốt, có sản phẩm, hàng hóa. Theo đó việc thực hiện chuyển đổi số mới chỉ dừng lại ở việc ứng dụng khoa học công nghệ trong một số khâu của quá trình sản xuất như tưới tiêu, phun thuốc, hệ thống nhà lưới, dán tem truy xuất nguồn gốc sản phẩm và việc giới thiệu, quảng bá sản phẩm trên nền tảng mạng xã hội… Do đó, trước hết đòi hỏi phải được tuyên truyền để chuyển đổi trong nhận thức, hành động của mỗi cán bộ quản lý, thành viên HTX…

Đưa nông sản, sản phẩm OCOP lên sàn thương mại điện tử giaothuong.net.vn nhằm thúc đẩy hoạt động thương mại trực tuyến

Trên thực tế, một số ít HTX đã quan tâm đầu tư công nghệ, hạ tầng số, công nghệ thông tin, chú trọng đến việc xây dựng những bộ nhận diện số như: Chữ ký số để khai báo thuế; xây dựng website hay tham gia các sàn giao dịch thương mại điện tử... Tuy nhiên, hầu hết các HTX không tự làm chủ những phương tiện này. Hoạt động vận hành, khai thác vẫn ít được quan tâm và thực hiện qua đơn vị thứ ba dẫn tới hiệu quả không cao. Còn lại mặt bằng chung cho thấy, hạ tầng công nghệ thông tin của các HTX, nhất là HTX nông nghiệp còn lạc hậu. Nhiều HTX nông nghiệp còn chưa có máy tính, thiết bị kết nối mạng Internet và còn xa lạ với các phần mềm, tiện ích như phần mềm kế toán, quản lý sản xuất, phần mềm quản lý bán hàng...

Mặt khác, nguồn vốn đầu tư cho chuyển đổi số còn hạn hẹp. Nhìn chung, các HTX trên địa bàn tỉnh có quy mô nhỏ, chủ yếu là HTX nông nghiệp sản xuất, kinh doanh theo lối truyền thống nên còn hạn chế nguồn vốn và khả năng huy động vốn không cao. Do vậy, năng lực tài chính chưa đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số.

Một rào cản nữa trong chuyển đổi số tại các HTX nông nghiệp là nguồn nhân sự có năng lực, trình độ về số hóa, công nghệ thông tin còn hạn chế. Các hoạt động của HTX cơ bản vẫn theo kinh nghiệm. Một số ít các HTX có đội ngũ cán bộ trẻ, có kỹ năng sử dụng công nghệ số, song chỉ chiếm tỷ lệ không nhiều và thường sử dụng các nền tảng mạng xã hội là chính. Nhiều HTX cán bộ, thành viên HTX chưa qua đào tạo về công nghệ thông tin nên gặp khó khăn trong việc tiếp cận và thực hiện chuyển đổi số. Năng lực khai thác thông tin, định hướng chiến lược, xây dựng kế hoạch chuyển đổi số, tiếp cận thị trường số, làm việc trên môi trường mạng hay mức độ sẵn sàng ứng dụng và tiếp nhận đổi mới khoa học, kỹ thuật còn rất hạn chế.

Vì vậy, thời gian tới Liên minh HTX tỉnh sẽ tập trung tăng cường tuyên truyền, nhằm thay đổi nhận thức về chuyển đổi số cho cán bộ quản lý HTX về tầm quan trọng trong việc chuyển đổi số hiện nay... Đặc biệt là đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trong quản lý, điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ để HTX thật sự làm vai trò cầu nối, dẫn dắt thành viên trong sản xuất, quảng bá, xúc tiến thương mại và tiêu thụ sản phẩm.