Nguồn nhân lực chất lượng: vai trò quan trọng giúp hợp tác xã phát triển

Chuyển đổi mô hình hoạt động hợp tác xã từ kiểu cũ sang kiểu mới làm cho đội ngũ cán bộ lãnh đạo các hợp tác xã lúng túng trong sản xuất, kinh doanh, chưa bắt nhịp được mô hình mới vận hành theo cơ chế thị trường. Chính vì vậy mà nhiều hợp tác xã nông nghiệp ở Hóc Môn, Củ Chi (TP.HCM) đều cho rằng, tập hợp nông dân vào hợp tác xã không khó, cái khó là quản lý, điều hành sản xuất và kinh doanh hợp tác xã. Từ việc quản lý thu chi, hóa đơn, chứng từ…cũng phải cần kế toán chuyên nghiệp vì đầu ra hợp tác xã bán cho doanh nghiệp, siêu thị, tất cả đều có chứng từ mua bán. Đây là điều mà những nông dân sản xuất không thể làm được. Kế đến là người điều hành kinh doanh, phải biết xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh để cung cấp đúng và đủ đơn hàng nên rất cần quản lý có chuyên môn, biết sử dụng phần mềm máy tính. Những công việc như thế phải cần người có chuyên môn, có trình độ.

TP.HCM xác định kinh tế tập thể với nòng cốt là hợp tác xã luôn có vai trò và vị trí quan trọng đối với sự nghiệp phát triển nông nghiệp nông thôn. Hợp tác xã vừa thực hiện chức năng sản xuất kinh doanh vừa làm dịch vụ đầu ra đầu vào, sẽ góp phần ổn định sản xuất, nâng cao thu nhập cho hộ xã viên và hộ dân ngành nghề, qua đó hỗ trợ cho kinh tế hộ gia đình phát triển. Đồng thời, xác định nguồn nhân lực có vai trò rất quan trọng trong phát triển kinh tế tập thể.

Theo Liên minh hợp tác xã TP.HCM, hầu hết các hợp tác xã nói chung, hợp tác xã nông nghiệp nói riêng đang trong tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực có trình độ, trong khi đây là lực lượng quan trọng giúp hợp tác xã hoạt động hiệu quả. Hiện nay, các hợp tác xã nông nghiệp của thành phố có cán bộ quản lý hợp tác xã chưa qua đào tạo bài bản chiếm tỷ lệ lớn, chất lượng nguồn nhân lực nhìn chung còn thấp so với yêu cầu. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến việc duy trì phát triển hợp tác xã. Ngoài trình độ chuyên môn yếu, thực tế nữa là nguồn nhân lực hiện đang tham gia công tác quản lý trong các hợp tác xã như giám đốc, phó giám đốc… đều có tuổi cao.

Vì vậy, để duy trì hợp tác xã hoạt động kinh doanh hiệu quả, ngoài chính sách về nguồn vốn, các hợp tác xã rất cần bức phá về chính sách nhằm thu hút nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn về hợp tác xã nông nghiệp. Hiện tại TP.HCM đã có Quyết định số 43 về nâng cao chất lượng nguồn nhân lực cho khu vực kinh tế tập thể. Đến nay đã có hàng ngàn lượt người được đào tạo, bồi dưỡng. Ngoài ra, để nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, nhất là cán bộ quản lý trẻ và có trình độ chuyên môn làm việc trong các hợp tác xã, thành phố cũng đã có chính sách hỗ trợ mỗi hợp tác xã hai người, ngoài mức lương cơ bản, đối với cán bộ có trình độ đại học được hưởng phụ cấp 1,2 triệu đồng/tháng và 800.000 đồng/tháng đối với cán bộ có trình độ cao đẳng trở lên.

Tuy nhiên, với tình hình hiện tại thì chế độ đãi ngộ trên thấp và không còn hấp dẫn. Nhiều giám đốc hợp tác xã nông nghiệp cho biết, họ rất tha thiết mời lao động trẻ, có trình độ chuyên môn về tham gia lãnh đạo hợp tác xã nhưng nhiều năm chẳng tuyển được ai, con em xã viên cũng chọn làm việc ở các công ty, doanh nghiệp khu vực nội thành. Trường hợp Hợp tác xã bò sữa Tân Thông Hội ở Củ Chi (TP.HCM), là một hợp tác xã có quy mô và đầu tư lớn, mức lương cao nhưng cũng khó thu hút lao động có chuyên môn về làm việc. Vì vậy, thời gian tới, thành phố cần có chính sách tốt hơn thu hút lao động, đồng thời xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ quản lý hợp tác xã.

Theo phó chi cục trưởng Chi cục phát triển nông thôn TP.HCM Hoàng Thị Mai, TP.HCM xây dựng nhiều chính sách hỗ trợ cho kinh tế tập thể, từ chính sách hỗ trợ cơ sở vật chất, hỗ trợ vốn vay… Tuy nhiên, chính sách của Nhà nước chỉ là đòn bẩy, động lực hỗ trợ hợp tác xã trong giai đoạn đầu mới thành lập, về lâu dài hợp tác xã phải chủ động, phát huy nội lực, linh hoạt trong điều hành hoạt động sản xuất, kinh doanh. Vì vậy đội ngũ cán bộ quản lý hợp tác xã có vai trò quan trọng, có trình độ, năng lực phù hợp để xây dựng kế hoạch kinh doanh hiệu quả. Vấn đề thu hút nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn về hợp tác xã nông nghiệp, cần xem xét chính sách hỗ trợ phụ cấp cần tăng thêm phù hợp với tình hình thực tế.