Phú Thọ: Nâng cao hiệu quả hoạt động HTX để thúc đẩy tái cơ cấu sản xuât nông nghiệp

Thời gian qua, quá trình tái cơ cấu tổ chức sản xuất trong nông nghiệp cả nước nói chung và tỉnh Phú Thọ nói riêng diễn ra theo hướng tích cực, góp phần thực hiện chủ trương tái cơ cấu, nâng cao hiệu quả ngành nông nghiệp. Bên cạnh những thành tựu đạt được, vẫn tồn tại nhiều khó khăn thách thức và xuất hiện yếu tố kém bền vững. Khâu sản xuất nguyên liệu chủ yếu do các nông hộ nhỏ đảm nhận; phát triển sản xuất nông nghiệp mang nhiều tính tự phát; sự liên kết theo chuỗi giá trị, gắn sản xuất với chế biến, tiêu thụ thiếu chặt chẽ; hoạt động thương mại, kết nối thị trường kém hiệu quả, sức cạnh tranh yếu. Một trong những giải pháp quan trọng hướng tới phát triển sản xuất bền vững, đó là cần chú trọng phát triển các hình thức liên kết tổ chức sản xuất phù hợp, hiệu quả như mô hình hợp tác xã kiểu mới.
Liên kết sản xuất tạo điều kiện đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao
Đến cuối năm 2019, tỉnh Phú Thọ có 436 HTX đang hoạt động, trong đó có tới 72,3 % trong số đó hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, thu hút 60.222 thành viên tham gia. Doanh thu bình quân 1 HTX đạt gần 1.300 triệu đồng/năm, lợi nhuận bình quân 1 HTX đạt gần 40 triệu đồng/năm. Hoạt động của các HTX nông nghiệp đang tạo việc làm thường xuyên cho 4.424 lao động với thu nhập bình quân đạt 2,24 triệu đồng/người/tháng và trên 30.000 việc làm ngắn hạn, thời vụ cho lao động tại địa phương.
Các HTX hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp đang duy trì hoạt động ổn định, bắt đầu có những chuyển biến rõ nét thể hiện ở các mô hình HTX kiểu mới. Các HTX đã chủ động hơn trong việc tiếp cận và tìm kiếm cơ hội liên kết với doanh nghiệp, chất lượng các dịch vụ cung cấp cho thành viên tốt hơn, các sản phẩm do thành viên làm ra được tiêu thụ ổn định với mức giá đảm bảo có lãi.
Những năm gần đây, số các HTX thành lập mới hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp liên tục tăng, đa phần xuất phát từ nhu cầu thực tế phải liên kết thành quy mô lớn, sản xuất theo hướng hàng hóa mới đảm bảo thu nhập cho người làm trong lĩnh vực nông nghiệp. Các HTX mới thành lập phát huy tiềm năng sẵn có, mạnh dạn đầu tư ứng dụng khoa học công nghệ vào sản xuất, bước đầu cho thấy có kết quả tích cực, như: HTX Nông nghiệp Hữu Cơ Lâm Thao, HTX nông nghiệp Chí Mai (huyện Lâm Thao), HTX Nông nghiệp công nghệ cao Việt Trì Eco Farm, HTX Nông nghiệp hữu cơ Hùng Lô (Tp Việt Trì), HTX nông nghiệp sông Đà (huyện Tam Nông), HTX Ngân Hà (Tx Phú Thọ).
Xuất hiện nhiều mô hình HTX mới gắn với phát triển sản phẩm chủ lực có thế mạnh, truyền thống của địa phương, tập trung vào cây chè, cây bưởi. Các HTX sản xuất chế biến chè đã trú trọng nâng cao giá trị, cải tiến mẫu mã, nghiên cứu phát triển sản phẩm mới, từng bước khẳng định thương hiệu chè xanh Phú Thọ như: HTX chè an toàn Long Cốc (huyện Tân Sơn), HTX chè Văn Miếu, HTX chè Cẩm Mỹ (huyện Thanh Sơn); HTX chè Phú Thịnh (Tx. Phú Thọ), HTX sản xuất chế biến chè Đá Hen (huyện Cẩm Khê). Mô hình HTX trong tổ chức sản xuất kinh doanh cây bưởi và cây có múi được nhân rộng tại huyện Đoan Hùng trên các xã Minh Lương, Vân Đồn, Chân Mộng, Phúc Lai và huyện Yên Lập, trở thành đầu mối liên kết, tiêu thụ sản phẩm, chuyển giao tiến bộ, khoa học kỹ thuật cho thành viên, như: HTX nông nghiệp công nghệ cao Đoan Hùng, HTX sản xuất kinh doanh bưởi xã Minh Lương (huyện Đoan Hùng), HTX bưởi Xuân Thủy (Yên Lập).
Từ thực tiễn đã cho thấy rằng, liên kết theo chuỗi giá trị mang lại những hiệu quả lớn, giúp cho người nông dân không chỉ đảm bảo cuộc sống mà còn có thể vươn lên làm giàu từ chính mảnh đất quê hương, nhờ đó, những tiềm năng, thế mạnh, sản phẩm truyền thống của tỉnh được khai thác, phát huy hiệu quả cao. Nhằm thúc đẩy, khuyến khích các hộ nông dân nhỏ lẻ liên kết, hợp tác, Tỉnh ủy, HDND, UBND tỉnh Phú Thọ thường xuyên quan tâm, chỉ đạo và cụ thể hóa thành những chính sách phù hợp như Nghị quyết số 74-NQ/TU ngày 27/6/2019 của Ban thường vụ Tỉnh ủy về chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Phú Thọ, Nghị quyết số 05/2019/NQ-HĐND ngày 16/7/2019 của Hội đồng nhân dân tỉnh về chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn trên địa bàn tỉnh Phú Thọ.
Thông qua mô hình phát triển mô hình HTX trong nông nghiệp đã góp phần quan trọng thúc đẩy liên kết, thay đổi tư duy sản xuất trong khu vực nông nghiệp từ sản xuất manh mún, nhỏ lẻ sang sản xuất tập trung, quy mô lớn, theo hướng hàng hóa gắn với xây dựng chuỗi giá trị; nâng cao năng suất, giá trị sản phẩm, tạo ra các sản phẩm có giá trị kinh tế cao; nhiều tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ mới được triển khai, phát huy hiệu quả; thúc đẩy tạo việc làm, chuyển dịch cơ cấu kinh tế, lao động khu vực nông thôn theo hướng tích cực giảm lao động trực tiếp trong nông nghiệp, phát triển các hoạt động dịch vụ, tạo điều kiện cho lao động trẻ tham gia vào các lĩnh vực công nghiệp và dịch vụ; thúc đẩy nâng cao thu nhập, ổn định an sinh xã hội, xây dựng nông thôn mới tích cực.
Tuy nhiên, cũng trong quá trình này, hoạt động các HTX còn tồn tại nhiều khó khăn, thách thức đó là: Doanh thu bình quân, lợi nhuận bình quân, thu nhập bình quân của người lao động trong các HTX nông nghiệp đã có tăng trưởng, cải thiện đáng kể, song, còn thấp hơn so với bình quân chung của các lĩnh vực khác; còn một bộ phận không nhỏ người dân, cán bộ các cấp có nhận thức chưa đẩy đủ, chưa đúng về bản chất, mô hình HTX kiểu mới theo Luật HTX năm 2012; số lượng các HTX có sản phẩm hàng hóa chất lượng cao, mẫu mã, bao bì, truy suất nguồn gốc còn ít; đa phần các HTX mới tập trung sản xuất ra các sản phẩm thô, giá trị kinh tế thấp, thị trường thiếu ổn định; Kỹ thuật, công nghệ, máy móc thiết bị phục vụ sản xuất, tỷ lệ cơ giới hóa, ứng dụng thiết bị thông minh còn rất thấp, thiếu đồng bộ; năng lực quản trị, tổ chức điều hành, quản lý hoạt động kinh tế của nhiều HTX còn yếu; còn nhiều xã chưa có HTX, nhiều HTX hoạt động chưa đáp ứng được các yêu cầu của tiêu chí số 13 trong bộ tiêu chí Xây dựng nông thôn mới.
Để giải quyết những hạn chế, khó khăn trên, trong thời gian tới rất cần sự vào cuộc của các cấp, các ngành, các địa phương trong việc thúc đẩy phát triển HTX trong lĩnh vực nông nghiệp, trong đó tập trung thực hiện các hoạt động sau:
Thứ nhất, phát huy hiệu quả hoạt động tuyên truyền, nâng cao nhận thức của nhân dân về bản chất, mô hình HTX kiểu mới theo Luật HTX năm 2012, qua đó thúc đẩy vận động, phát triển các HTX mới tại những nơi có đủ điều kiện và người dân có nhu cầu như tại các làng nghề, các khu vực sản xuất nông nghiệp quy mô lớn, tập trung gắn với các sản phẩm chủ lực của các địa phương, của tỉnh, từ đó từng bước thay đổi ý thức, tập quán sản xuất của người dân theo hướng hàng hóa, đảm bảo tiêu chuẩn an toàn kỹ thuật, cải tiến mẫu mã, bao bì, thực hiện truy suất nguồn gốc sản phẩm.
Thứ hai, các cấp, các ngành, các địa phương phối hợp chặt chẽ, tạo điều kiện thuận lợi, hướng dẫn, hỗ trợ người dân liên kết thành HTX, tăng cường ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật, công nghệ mới vào phục vụ sản xuất, tạo điều kiện tiếp cận các nguồn vốn ưu đãi thông qua các mô hình HTX.
Thứ ba, tổng kết các mô hình HTX nông nghiệp điển hình hoạt động có hiệu quả để đánh giá, rút kinh nghiệm, tổ chức nhân rộng trên địa bàn tỉnh;
Thứ tư, tăng cường các hoạt động đào tạo, bồi dưỡng, nâng cao năng lực quản trị, điều hành cho đội ngũ cán bộ quản lý các HTX nông nghiệp; hỗ trợ đạo tạo nâng cao tay nghề, kỹ thuật cho thành viên, người lao động trong các HTX; tăng số lượng các HTX được hỗ trợ thu hút cán bộ trẻ có trình độ đại học về làm việc tại HTX.
Thứ năm, đối với các HTX cần củng cố mô hình tổ chức, quản lý đảm bảo các quy định của Luật HTX, chủ động trong nghiên cứu, phát triển sản phẩm dịch vụ, tích cực tham gia các hoạt động xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh.
Liên minh HTX tỉnh Phú Thọ

Tin liên quan

Tin mới nhất