Lào Cai: Vững chân trên dốc nghèo nhờ 'bàn tay' của kinh tế tập thể

Nhận thức rõ trách nhiệm và nhiệm vụ Tỉnh giao về tuyên truyền, vận động, giúp đỡ hộ nghèo trong giai đoạn 2020-2025, Liên minh HTX tỉnh Lào Cai đã chủ động xây dựng kế hoạch hành động toàn diện. Mục tiêu cốt lõi là biến khu vực KTTT thành điểm tựa vững chắc, nơi người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số tại các xã vùng cao khó khăn, có thể tìm thấy cơ hội để ổn định và nâng cao đời sống.

Căn cứ kế hoạch giảm nghèo cụ thể của tỉnh, Liên minh HTX tỉnh được giao nhiệm vụ hỗ trợ trực tiếp các hộ nghèo tại các địa phương như: Trạm Tấu (nay là xã Hạnh Phúc), Hồng Ca (nay là xã Hưng Khánh), Trấn Yên, và Mường Hum. Để đảm bảo nguồn lực thực hiện, hàng năm, Liên minh HTX tỉnh đã xây dựng kế hoạch kêu gọi, vận động không chỉ cán bộ, viên chức, người lao động trong khu vực KTTT mà còn mở rộng đến các tổ chức, cá nhân, nhà hảo tâm trong và ngoài ngành.

Sự đồng lòng và quyết tâm này đã mang lại những kết quả đáng khích lệ: Trong thời gian qua, Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ kinh phí cho tổng cộng 236 hộ nghèo trên địa bàn. Điều này thể hiện nỗ lực vượt bậc của toàn hệ thống KTTT tỉnh Lào Cai trong việc sát cánh cùng người dân, hộ nghèo.

Khác với việc hỗ trợ mang tính chất ban đầu, các hoạt động của Liên minh HTX tỉnh Lào Cai tập trung vào việc xây dựng sinh kế bền vững, gắn sản xuất với thị trường và chuỗi giá trị, qua đó tạo ra thu nhập ổn định lâu dài cho người dân. Sự hợp sức với các sở, ngành và đặc biệt là các cơ quan thuộc Liên minh HTX Việt Nam đã tạo nên một nguồn lực dồi dào, đa dạng.

Trong lĩnh vực chăn nuôi, một trong những hoạt động hỗ trợ tiêu biểu là việc phối hợp hỗ trợ bò giống sinh sản cùng với thức ăn cho hộ nghèo trên địa bàn xã Trạm Tấu. Đây là mô hình mang tính chất vốn quay vòng, giúp các hộ nghèo có được tài sản có giá trị, dễ dàng nhân đàn và cải thiện kinh tế hộ gia đình một cách căn bản.

Tương tự, Liên minh HTX tỉnh cũng đã hỗ trợ dê giống cho các thành viên của HTX Dịch vụ tổng hợp Thiên An. Điều đáng nói, thành viên của HTX này là đồng bào dân tộc Tày, cho thấy sự ưu tiên hỗ trợ cho các nhóm yếu thế trong cộng đồng. Mô hình này đang tạo điều kiện cho bà con phát triển nghề chăn nuôi truyền thống theo hướng hàng hóa. Ngoài ra, việc hỗ trợ mô hình lợn đen giảm nghèo cho HTX Thịnh Phong cũng là một điểm nhấn quan trọng, giúp các HTX tận dụng lợi thế đặc sản địa phương để nâng cao giá trị sản phẩm.

Không chỉ dừng lại ở chăn nuôi, các mô hình trồng trọt gắn với chuỗi giá trị cũng được đầu tư mạnh mẽ. Liên minh HTX tỉnh đã hỗ trợ mô hình Chè xanh giảm nghèo cho HTX Quang Tom, đồng thời hỗ trợ mô hình trồng chè theo chuỗi giá trị cho HTX Chè Hướng Tâm. Những dẫn chứng này minh chứng cho sự dịch chuyển chiến lược, từ sản xuất đơn lẻ sang hình thành các vùng nguyên liệu tập trung, đảm bảo chất lượng đầu vào để chế biến ra sản phẩm có giá trị kinh tế cao hơn. Nâng cao giá trị dược liệu và nông sản đặc trưng cũng là hướng đi được chú trọng, thể hiện qua việc hỗ trợ mô hình trồng Quế hữu cơ tại HTX Quế hữu cơ Nậm Đét và mô hình trồng chế biến cỏ ngọt hữu cơ theo chuỗi giá trị cho HTX Ải Nam. Đây là những dự án không chỉ giúp giảm nghèo mà còn định vị thương hiệu nông sản Lào Cai trên thị trường.

Dưới sự tư vấn của Liên minh HTX Việt Nam, vai trò của Liên minh HTX tỉnh Lào Cai không chỉ gói gọn trong phát triển kinh tế mà còn là chỗ dựa vững chắc cho công tác an sinh xã hội và khắc phục hậu quả thiên tai. Đây là yếu tố then chốt giúp người dân duy trì niềm tin và sự ổn định trong cuộc sống.

Các hoạt động hỗ trợ vật chất và kinh phí để sửa sang, kiên cố nhà cửa, xây dựng nhà vệ sinh đảm bảo môi trường, xây dựng chuồng trại chăn nuôi đã được triển khai rộng khắp, giúp các hộ nghèo có thêm sinh kế bền vững. Đặc biệt, trong những thời điểm khó khăn nhất, KTTT đã thể hiện tinh thần tương thân tương ái cao độ.

Minh chứng rõ nét nhất là trong thời gian bị ảnh hưởng bởi cơn bão số 3, Liên minh HTX tỉnh đã tích cực vận động các nhà tài trợ, các tổ chức, cá nhân trong và ngoài ngành để huy động nguồn lực lớn. Số tiền và hiện vật này đã được sử dụng kịp thời để hỗ trợ các vật dụng cứu hộ; nhu yếu phẩm, lương thực; thuốc phòng và chữa bệnh; sách, vở, đồ dùng học tập, giúp thành viên và bà con nhân dân vùng bão lũ vượt qua khó khăn, nhanh chóng ổn định cuộc sống. Trước đó, Liên minh cũng đã hỗ trợ nhân dân Mù Cang Chải bị thiệt hại do mưa lũ bằng việc cung cấp gỗ, ván sàn, vách và ống dẫn nước để giúp người dân dựng nhà.

Bên cạnh đó, việc quan tâm đến cơ sở hạ tầng nông thôn cũng được chú trọng, thể hiện qua việc ủng hộ kinh phí làm đường giao thông nông thôn trên địa bàn xã Trạm Tấu. Sự hợp tác với các cơ quan, đơn vị, trường học trên địa bàn huyện Bát Xát (cũ) để tặng quà tết cho các đối tượng chính sách, đồ dùng học tập, trang thiết bị như bếp ga công nghiệp, cây nước..., đã tạo nên một mạng lưới an sinh xã hội vững chắc.

Phát huy những kết quả đã đạt được, để công tác giảm nghèo bền vững tiếp tục hiệu quả, thiết thực và phù hợp với thực tiễn, Liên minh HTX tỉnh Lào Cai xác định việc tiếp tục làm tốt công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức, khơi dậy ý chí tự lực vươn lên thoát nghèo của thành viên, người lao động khu vực KTTT và người dân, đặc biệt là đồng bào dân tộc thiểu số là hết sức quan trọng. Đây là yếu tố tiên quyết, bởi lẽ nguồn lực bên ngoài chỉ là đòn bẩy, còn ý chí vươn lên từ bên trong mới tạo nên sự bền vững.

Song song với tuyên truyền, Liên minh HTX tỉnh tiếp tục phối kết hợp với các trường, viện trực thuộc Liên minh HTX Việt Nam tập trung hỗ trợ phát triển sinh kế gắn với chuỗi giá trị thông qua việc xây dựng và phát triển các mô hình HTX - Tổ hợp tác sản xuất hàng hóa quy mô nhỏ và vừa, gắn với liên kết chuỗi giá trị. Mục tiêu là tận dụng hiệu quả nguồn lực hỗ trợ từ các Chương trình Mục tiêu quốc gia, ưu tiên phát triển các ngành hàng có lợi thế như: chè, quế, dược liệu, chăn nuôi đại gia súc, cá nước lạnh, du lịch cộng đồng. Những ngành hàng này không chỉ tạo ra thu nhập cao mà còn ổn định và bền vững cho thành viên, người lao động và người dân.

Cuối cùng và quan trọng nhất trong bối cảnh hiện nay là việc tích cực hỗ trợ các tổ chức KTTT ứng dụng công nghệ số. Đây là chìa khóa để hội nhập và nâng cao năng lực cạnh tranh. Liên minh HTX tỉnh sẽ đẩy mạnh việc ứng dụng công nghệ số trong sản xuất, truy xuất nguồn gốc, quản lý bán hàng và kết nối tiêu thụ sản phẩm qua thương mại điện tử, đồng thời thúc đẩy thanh toán không tiền mặt. Mục tiêu là giúp các tổ chức KTTT, cũng như hộ nghèo, người nghèo có kiến thức “bình dân học vụ số” cơ bản, qua đó giúp họ kết nối, nâng cao cơ hội việc làm và thu nhập, từng bước thoát nghèo bền vững trong kỷ nguyên số.

Có thể khẳng định, dưới sự đồng hành của Liên minh HTX Việt Nam, Liên minh HTX tỉnh Lào Cai đã và đang góp phần tích cực trong công tác giảm nghèo bền vững và khẳng định vai trò không thể thiếu của KTTT trong công tác an sinh xã hội. Nỗ lực này không chỉ giúp hàng trăm hộ nghèo vươn lên mà còn đóng góp vào mục tiêu giảm nghèo bền vững, phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh Lào Cai.